مقصود از مشارکت کارکنان، انواع روش ها و فعالیت هایی است که در زمینه مشارکت اعضاء سازمان انجام میگیرد. این امر نوعی فرآیند مشارکتی است که هدف آن تشویق و ترغیب کارکنان و اعضای سازمان به دادن تعهد و مشارکت هر چه بیشتر در امر موفقیت سازمان است.

پایه و اساس این اندیشه بر این منطق است که کارکنان در فرآیند تصمیماتی که بر سرنوشت آنان اثر می گذارد، مشارکت کنند و در کار اداری و سازمانی از آزادی عمل بیشتری برخوردار شوند و در نهایت باعث افزایش بازدهی، تولید و بهره وری در سازمان شوند.

تشویق کارمندان به مشارکت بیشتر در تصمیم‌گیری‌های شرکت، فرصت رشد آن‌ها و بالطبع، رشد بیش از پیش شرکت را فراهم می‌کند.

مؤسسان و مدیران شرکت عموما درگیر بهبود روابط کاری، پیشرفت دادن محصولات و روند‌های اجرای وظایف و کارهایی این‌چنینی هستند. آن‌ها زمان زیادی به ارتباط مستقیم با کارمندان اختصاص نمی‌دهند و این رفتار در طولانی‌مدت می‌تواند فرهنگ سازمانی آن‌ها را با مشکل مواجه کند.

مدیرانی که چنین سبک کاری دارند، در جلسات دوره‌ای با کارمندان با مشکل مواجه می‌شوند. آن‌ها سخنرانی خود را با انرژی آغاز می‌کنند و کارمندان نیز به‌خوبی به صحبت‌ها گوش می‌دهند. اما پس از این که صحبت‌ها تمام شد، نوبت به اتفاق اصلی جلسه یعنی مشارکت دیگر کارمندان در بحث و گفتگو می‌رسد. عموما این مشارکت به‌صورت پرسش و پاسخ از مدیر اجرا می‌شود. نکته‌ی آزاردهنده در این مورد آن است که کارمندان یا حتی اعضای تیم کوچک تحت مدیریت، تمایلی به سؤال کردن و مشارکت نشان نمی‌دهند.

وقتی نوبت به مشارکت کارمندان و پرسش و پاسخ یا ارائه‌ی انتقاد و پیشنهاد می‌رسد، عموم کارمندان منتظر دیگری هستند که بحث را شروع کند و در ادامه هم مشارکت کمی در گفتگو با مدیران از خود نشان می‌دهند. کارشناسان کسب و کار بر این عقیده هستند که این عدم تمایل به مشارکت دلایل مختلفی اعم از ترس و نگرانی از عواقب نظر دادن دارد. به بیان دیگر کارمندان از عواقب سؤال، انتقاد و پیشنهاد خود مطمئن نیستند و از آن می‌ترسند. به هر حال، حل کردن این مشکل باید یکی از برنامه‌های جدی مدیر باشد تا بتواند فرهنگ کارمندی شرکت را بهبود و تیم‌هایی پویا شکل دهد. در ادامه‌ی این مقاله‌ به بررسی راهکارهایی برای بهبود این وضعیت می‌پردازیم

دلیل مشارکت نکردن را بیابید

از واحد نیروی انسانی یا واحدهای مشابه در شرکت بخواهید که با نظرسنجی‌های ناشناس، دلیل عدم مشارکت کارمندان را جویا شود. این دلایل می‌توانند عمومی یا به خاطر شرایط خاص باشند.

انتظارات خود را مشخص کنید

در ابتدای جلسات به‌طور کامل مشخص کنید که هدف از برگزاری دورهمی شرکتی چه بوده است. اگر به‌طور واضح بیان کنید که در این جلسه منتظر شنیدن سؤالات و نظرات کارمندان هستید، آن‌ها با تمایل بیشتری به مشارکت کردن می‌اندیشند.

تعداد موضوعات مورد بحث را محدود کنید

یکی از دلایل اصلی مشارکت نکردن کارمندان، پیچیده بودن بحث‌ها و مطرح کردن مسائل متعدد در یک جلسه است. گاهی اوقات محتوای جلسات به‌قدری پیچیده و متنوع می‌شود که کارمندان حتی نمی‌توانند یک سؤال مرتبط با آن پیدا کنند. فراموش نکنید که وظیفه‌ی مدیر انتشار اطلاعات نیست. یک مدیر خوب باید بتواند تیم خود را متمرکز کند، ارتباطات کاری مناسب پیدا کند و از همه مهم‌تر کارمندان را به مشارکت هرچه بیشتر تشویق کند. پس به‌جای پرداختن به مسائل متعدد و گوناگون، روی یک موضوع متمرکز شوید و آن را به‌صورت عمقی با کارمندان بررسی کنید.

به آن‌ها زمان بدهید

اشتباه رایج در برنامه‌ریزی جلسات این است که زمان کمی به پرسش و پاسخ و مطرح کردن نظرات اختصاص داده می‌شود. وقتی زمان کوتاه باشد، کارمندان نگران آن هستند که مزاحم وقت دیگران یا شخص مدیر بشوند؛ به همین دلیل تمایلی به مشارکت بیشتر از خود نشان نمی‌دهند.

رأی‌گیری کنید

رأی‌گیری گروهی شجاعت بیشتری به کارمندان می‌دهند. آن‌ها وقتی در میان دیگر افراد قرار می‌گیرند، نظر خود را با ترس کمتری بیان می‌کنند. پیشنهاد می‌شود در پایان جلسات در مورد موضوع یا موضوعات مطرح شده رأی‌گیری کنید. به‌منظور انجام این فرآیند، ابزارهای متعدد آنلاین و آفلاین وجود دارند که ساده‌ترین آن‌ها، درخواست برای بالا بردن دست به منظور تأیید یک موضوع است.

تمرکز روی یک نفر را از بین ببرید

حتی برون‌گراترین افراد نیز از صحبت کردن در میان همکاران واهمه دارند. آن‌ها می‌ترسند که در میان جمع زیاد همکاران دست خود را بالا ببرند و نظر و سؤال خود را مطرح کنند. برای حل این موضوع می‌توان از کارمندان درخواست کرد که به‌صورت گروهی بحث کنند و در نهایت یک نفر از گروه، نظرات نهایی را بخواند. در این حالت چون نظرات متعلق به گروه هستند، ترس کمتری از بیان آن‌ها وجود دارد.

سؤال بپرسید

درخواست از کارمندان برای مطرح کردن سؤال آن‌ها را در شرایطی بغرنج قرار می‌دهند. در عوض اگر بتوانید با سؤالی کلی، از آن‌ها پاسخ طلب کنید، آن‌ها نیز در موضع قدرت قرار خواهند گرفت و با تمایل بیشتری مشارکت خواهند کرد. به‌عنوان مثال در پایان سخنرانی از آن‌ها بخواهید چالش‌های اجرای موضوع مورد بحث را بیان کنند.

جلسات را کوچک کنید

اگر مدیر یک سازمان بزرگ هستید قطعا با سالن‌های بزرگ کنفرانس و جلسه آشنایی دارید. این سالن‌ها به‌طور کلی استرس‌زا هستند و افراد از صحبت کردن در میان جمعیت زیاد آن‌ها واهمه دارند. می‌توانید جلسات مشارکت را با تعداد کمتری از افراد برگزار کنید و با مطرح کردن یک موضوع، جریان ایده‌ها و نظرات را به حرکت درآورید.

خود را دانای کل نشان ندهید

وقتی کارمندان از رفتار مدیر خود در گروه‌ها و رسانه‌های اجتماعی به این نتیجه برسند که او فردی فوق‌العاده حرفه‌ای و با تجربه است، تمایل کمتری به مشارکت و ارائه‌ی سؤال و پیشنهاد خواهند داشت. آن‌ها ترجیح می‌دهند از چنین مدیری پیروی کنند. بهتر است رفتاری متواضعانه داشته باشید و با سؤال پرسیدن، از اطرافیان طلب مشارکت کنید.

مشتاق به صحبت کردن باشید

اگر کارمندان شما را فقط در جلسات و سخنرانی‌ها ببینند، قطعا تمایل کمتری به همکاری پیدا می‌کنند. آن‌ها تصور می‌کنند که ارائه‌ی نظر به شما فایده‌ای ندارد یا حتی عواقب بدی خواهد داشت. سعی کنید خود را بیش از پیش اجتماعی نشان بدهید و در جلسات غیر رسمی بیشتری با کارمندان شرکت کنید. نظرات آن‌ها را در جلسات کوچک جویا شوید و نشان دهید که تمایل زیادی به شنیدن صحبت دیگران دارید.

در پایان این نکته را به یاد داشته باشید که مهم‌ترین عامل در تشویق کارمندان به مشارکت، رفتارهای مدیران است. کارمندان باید مطمئن شوند که نه‌تنها نظر دادن خطری ندارد، بلکه با آغوش باز از آن استقبال می‌شود و در صورت تأیید، اجرا خواهد شد.

 

منبع: زومیت